Với những nhà đầu tư mới bước chân vào thị trường chứng khoán thì việc xác định phong cách đầu tư ngắn hạn hay dài dạn cũng vô cùng quan trọng. Có những người theo phong cách T+3 (lướt sóng) ưa mạo hiểm mong muốn kiếm lời trong thời gian ngắn thì cũng có những người ưa thích đầu tư cổ phiếu dài hạn khi cho rằng đầu tư là một cuộc chơi dài hơi với phương châm lãi kép và thời gian là “bạn đồng hành”.
Thay vì canh cánh bên bảng điện tử, tiếp xúc quá nhiều với tin tức, sự biến động của thị trường hay lời khuyên đầu tư, đầu tư cổ phiếu dài hạn chỉ cần bạn: Keep calm, and buy and hold – Bình tĩnh, Mua và Giữ. Tuy nhiên, đầu tư dài hạn thành công không đơn giản chỉ là ném tiền vào thị trường chứng khoán – set and forget it mà đòi hỏi nhà đầu tư cần có chiến lược hiệu quả, khả năng phân tích đánh giá để nắm được những cơ hội tốt và đem về lợi nhuận.
Chiến thuât đầu tư cổ phiếu dài hạn cho nhà đầu tư mới
#Kiến_thức_phục_vụ_NGHỀ_Trading
1. Giới thiệu về đầu tư cổ phiếu dài hạn
1.1 Đầu tư cổ phiếu dài hạn là gì?
Đầu tư cổ phiếu dài hạn là chiến lược mà nhà đầu tư mua và nắm giữ cổ phiếu đó trong dài hạn. Cụ thể, nhà đầu tư sẽ tìm kiếm thời điểm mua vào với giá cổ phiếu xuống thấp và nắm giữ trong dài hạn (ít nhất là 1 năm), sau đó khi thị trường đi lên sẽ bán và thu lợi nhuận cao. Thông thường, đầu tư dài hạn sẽ kéo dài trong khoảng thời gian 3-5 năm, có thể lên đến 10 năm hoặc thậm chí vài chục năm.
Hình thức đầu tư này thường đi theo chiến lược “đầu tư thụ động” – tức là thay vì thực hiện nhiều lệnh giao dịch mua/bán thì người chơi sẽ phân tích để tìm ra cổ phiếu tiềm năng tăng trưởng mức giá thấp, sau đó Buy và Hold các mã cổ phiếu đã mua và kiên nhẫn chờ đợi cơ hội để đạt mức lợi nhuận cao hơn nhờ sức mạnh của lãi kép.
Huyền thoại Peter Lynch là một trong những nhà đầu tư dài hạn nổi tiếng với “tenbaggers” – những khoản đầu tư làm tăng giá trị lên gấp 10 lần, góp phần vào thành công lừng lẫy của ông.
Chính bởi vì chỉ tập trung vào dài hạn nên những nhà đầu tư theo trường phái này thường phải có tầm nhìn xa, tư duy và óc phán đoán tốt cũng như có khả năng chấp nhận một lượng rủi ro nhất định.
1.2 Ưu điểm và nhược điểm của đầu tư cổ phiếu dài hạn
Cũng như bất cứ trường phái đầu tư nào, đầu tư cổ phiếu dài hạn cũng có những ưu và nhược điểm riêng và điều quan trọng là nhà đầu tư cần nắm rõ để tối hóa lợi nhuận cũng như tối thiểu hóa rủi ro.
Ưu điểm
- Khả năng bảo toàn vốn và lợi nhuận cao: Cũng là một hình thức đầu tư an toàn, nhưng nếu bạn gửi tiết kiềm ở ngân hàng với lãi suất 7%/năm và giữ trong 5 năm, nó vẫn chỉ cho bạn 7%. Trong khi đó, nếu bạn lựa chọn đầu tư vào các cổ phiếu cơ bản tốt, công ty tăng trưởng ổn định, chia cổ tức tốt như MWG, VNM… thì mỗi năm những mã này có thể mang lại lợi nhuận 15-25% cho bạn.
- Lợi nhuận bền vững: Nhà đầu tư dài hạn với quan điểm mua-và-giữ rất cẩn thận trong việc lựa chọn đầu tư và tin rằng họ sẽ đạt được lợi nhuận cao khi giữ các khoản đầu tư lâu dài. Họ kiên nhẫn đã được đền bù xứng đáng.
- Hạn chế rủi ro: Nhà đầu tư dài hạn sẽ phải đối mặt với những rủi ro nhất định nhưng chắc chắn chúng sẽ thấp hơn so với đầu tư lướt sóng. Nếu như nhà đầu tư ngắn hạn thường gặp rủi ro do giao dịch quá nhiều, khó kiểm soát cũng như do các biến động không ngừng từ thị trường, thì nhà đầu tư dài hạn lại không chịu nhiều tác động từ các diễn biến ngắn hạn này. Ví dụ: xem xét 2 mã cổ phiếu HPG (CTCP Tập đoàn Hòa Phát) và MBB (Ngân hàng Quân đội) ta thấy giá của 2 mã này luôn lên xuống từng giây nhưng nhìn vào xu hướng giá dài hạn sẽ thấy mô hình tăng trưởng rõ ràng trong vòng 3-5 năm.
Biểu đồ cổ phiếu HPG trong 3 năm
- Tiết kiệm chi phí và thời gian: Mỗi lần giao dịch bán cổ phiếu, nhà đầu tư mặc định bị trừ phí thông thường 0.1%/tổng giao dịch bất kể khoản đầu tư đó lời hay lỗ. Do đó, đầu tư dài hạn không thực hiện nhiều lệnh sẽ hạn chế được ít nhiều chi phí giao dịch cho bạn. Những nhà đầu tư lướt sóng muốn kiếm lời cao nhất trong thời gian ngắn nhất buộc phải theo dõi bảng điện tử hàng ngày, cập nhật tin tức liên tục hay tham khảo lời khuyên đầu tư thì nhà đầu tư dài hạn có thể thoải mái tận hưởng cuộc sống cá nhân hay đảm bảo các công việc hàng ngày khác.
Nhược điểm
- Đòi hỏi nhà đầu tư phải có nguồn vốn lớn.
- Thu hồi vốn và lãi chậm vì hình thức này không giúp nhà đầu tư nhận được lợi nhuận ngay và đôi khi lãi suất nhận được không tương xứng với thời gian bỏ ra đầu tư.
- Đòi hỏi nhà đầu tư có tính kiên nhẫn và kỷ luật cao, thận trọng trong từng bước đi dù là nhỏ nhất cộng với tầm nhìn xa và bao quát toàn thị trường cũng như khả năng đánh giá tiềm năng tăng trưởng của doanh nghiệp.
Xem thêm: Quỹ chỉ số – Index Funds là gì? Đầu tư Index Fund ở Việt Nam như thế nào?
2. Các chiến lược đầu tư cổ phiếu dài hạn phổ biến
Chiến lược đầu tư cổ phiếu dài hạn
Với đầu tư cổ phiếu dài hạn, nhà đầu tư thường sử dụng một trong 3 chiến lược dưới đây: Đầu tư giá trị, Đầu tư tăng trưởng và Đầu tư cổ tức.
2.1 Đầu tư giá trị
Đầu tư giá trị là việc đầu tư cổ phiếu trên cơ sở giá trị của chúng, có nghĩa là nhà đầu tư đưa ra quyết định mua bán một cổ phiếu bằng cách nhìn vào giá trị mà cổ phiếu đó chứa đựng. Quyết định mua bán cổ phiếu của một nhà đầu tư giá trị được căn cứ vào giá trị nội tại (intrinsic value) mỗi cổ phiếu, tức là tiềm năng tăng trưởng trong tương lai của lợi tức (lợi nhuận và cổ tức) với mỗi cổ phiếu đó. Nếu giá thị trường (market value) thấp hơng iá trị nội tại, nhà đầu tư giá trị sẽ mua vào khi mức độ thấp đủ hấp dẫn.
Mức độ đủ thấp của giá cổ phiếu tùy thuộc vào khả năng chấp nhận rủi ro của mỗi nhà đầu tư. Sau đó, khi giá thị trường tăng lên bằng hoặc cao hơn giá trị nội tại với một mức độ đủ lớn, thì nhà đầu tư giá trị quyết định SELL hoặc tiếp tục HOLD. “Nhà tiên tri xứ Omaha” Warren Buffett được mệnh danh là một trong những nhà đầu tư thành công nhất trong lịch sử với triết lý đầu tư giá trị của mình.
Về đầu tư giá trị, đây là phương pháp phù hợp để đánh giá xem công ty nào đang bị định giá chưa đúng so với giá trị thực. Cụ thể, cách định giá theo giá trị tài sản thuần (NAV) sẽ phù hợp trong các giai đoạn phục hồi sau suy thoái. Cách định giá so sánh hệ số tương đối (P/E, EV/EBIT) hoặc chiết khấu dòng tiền (DCF) sẽ phù hợp hơn trong các giai đoạn kinh tế tăng trưởng.
Xem thêm: Định giá cổ phiếu đơn giản và hiệu quả với chỉ số P/E – Chỉ số P/E thế nào là tốt?
2.2 Đầu tư tăng trưởng
Về đầu tư tăng trưởng, nhà đầu tư sẽ tập trung tìm kiếm các mã cổ phiếu của các công ty có tiềm năng phát triển thuộc các lĩnh vực như công nghệ, sinh học hay fintech để khi công ty tăng trưởng về sau, họ sẽ bán cổ phiếu với giá cao hơn. Tuy nhiên, cần cẩn trọng khi sử dụng phương pháp nhiều rủi ro này vì công ty có thể bị định giá cao hơn thực tế theo tâm lý đám đông do xác suất lợi nhuận của một công ty tăng nhanh như theo kỳ vọng của nhà đầu tư là rất thấp.
Việc nhà đầu tư ở Mỹ kéo nhau đi mua cổ phiếu của Tesla khiến cổ phiếu của công ty công nghệ này tăng tới 400% chỉ trong vòng 2 năm (2018 – 2020) là một ví dụ.
2.3 Đầu tư cổ tức
Về đầu tư cổ tức, đây là chiến lược bị nhiều người lãng quên bởi phần lớn các nhà đầu tư cho rằng cổ tức trong ngắn hạn không hấp dẫn bằng việc tập trung ăn chênh lệch mua/bán. Tuy nhiên, trong dài hạn, cổ tức của một mã chứng khoán tốt tương đối hấp dẫn, có khi cao hơn cả lãi suất tiết kiệm.
Xem thêm: Cổ tức là gì? Top đầu yếu tố quan trọng khi quyết định đầu tư
3. Kinh nghiệm đầu tư cổ phiếu dài hạn cho nhà đầu tư mới
Kinh nghiệm đầu tư cổ phiếu dài hạn cho nhà đầu tư mới
3.1 Những tiêu chí để lựa chọn cổ phiếu để đầu tư cổ phiếu dài hạn
Thị trường chứng kiến rất nhiều vụ đầu tư thất bại do nhiều người lầm tưởng rằng cổ phiếu nào nắm giữ dài hạn cũng sẽ tăng giá. Trên thực tế có rất nhiều cổ phiếu không hề tăng giá, thậm chí giảm giá dù bạn có cầm lâu đến thế nào đi nữa. Do đó, lựa chọn cổ phiếu là khâu quan trọng nhất khi đầu tư dài hạn.
Chọn cổ phiếu của doanh nghiệp đáng tin cậy mà bạn biết rõ
Nhà đầu tư nên lựa chọn các công ty có uy tín, tài chính minh bạch, các công ty đang dẫn đầu ngành hoặc lĩnh vực kinh doanh, có lợi thế cạnh tranh cao trong sản xuất và thương mại…
Để có đánh giá chính xác, bạn có thể đọc các báo cáo tài chính, xem xét bộ máy quản lý, ban lãnh đạo, giám đốc có khả năng điều hành giỏi để đánh giá cơ hội phát triển của doanh nghiệp.
Việc có hàng trăm mã cổ phiếu nên việc tự tìm hiểu hết các doanh nghiệp đó là điều bất khả thi. Do đó, chuyên gia khuyên nhà đầu tư dài hạn nên lựa chọn mua cổ phiếu trong rổ VN30 – 30 công ty có mức vốn hóa lớn và tính thanh khoản cao nhất trên thị trường như HPG, VPB, MBB, VHM, TCB, FPT, POW, MSN, VNM…
Danh sách các mã cổ phiếu trong rổ VN30 (cập nhật ngày 06/5/2022)
Ngoài ra, trước khi quyết định đầu tư vào cổ phiếu nào đó, một điều rất quan trọng mà các nhà đầu tư cần nắm được đó là hiểu rõ về công ty đó cũng như cách thức hoạt động của nó.
Công ty có tiềm năng tăng trưởng
Doanh nghiệp hoạt động ổn định sẽ đảm bảo cho khoản đầu tư nhưng sự tăng trưởng của doanh nghiệp đó mới là thứ mang về lợi nhuận. Đây là yếu tố khiến những doanh nghiệp đầu ngành được nhà đầu tư dài hạn yêu thích vì nhóm này thường sở hữu lợi thế cạnh tranh lớn.
Công ty đang được hưởng lợi về cơ bản
Bên cạnh những yếu tố nội tại của doanh nghiệp, những yếu tố thuận lợi bên ngoài cũng là điều kiện cần thiết để doanh nghiệp tăng trưởng. Cụ thể như tăng trưởng toàn ngành tốt, giá nguyên liệu đầu vào giảm, cầu sản phẩm có xu hướng hay những chính sách khuyến khích của chính phủ. Ví dụ, việc chính phủ đã triển khai gói kích thích phục hồi kinh tế năm 2022, trong đó triển khai nhiều dự án hạ tầng và xây dựng công trình lớn nên nhóm cổ phiếu ngành bất động sản khu công nghiệp (KCN) và vật liệu xây dựng cũng được nhận định sẽ hưởng lợi.
3.2 Xác định thời điểm mua chứng khoán lý tưởng
Lựa chọn được thời điểm vàng để mua được cổ phiếu với giá “rẻ” hơn giá trị thực tế là điểm mấu chốt quyết định sự thành công trong đầu tư cổ phiếu dài hạn.
Theo các chuyên gia của VinaCapital, thị trường chứng khoán Việt Nam đang ở mức giá rất hợp lý cho đầu tư dài hạn với mức P/E năm 2022 là 11,5 lần, thấp hơn hẳn so với mức trung bình 5 năm gần nhất (14,5 lần). Với niềm tin thị trường sẽ sớm vượt qua tiêu cực trong ngắn hạn và diễn biến tích cực hơn trong phần còn lại của năm 2022, nhịp giảm sâu hiện tại đang được xem là cơ hội tích lũy cổ phiếu tốt mức giá hấp dẫn trong dài hạn…
3.2 Đầu tư cổ phiếu dài hạn trong bao lâu?
Nhìn chung, việc nắm giữ dài hạn phải đủ lâu để chuyển sự không chắc chắn thành sự chắc chắn. Hãy tuân theo nguyên tắc “Giá cổ phiếu biến động ngắn hạn, những dễ dự đoán trong dài hạn.”
Mặc dù nắm giữ cổ phiếu 1 năm đã được coi là đầu tư dài hạn, nhưng thực tế con số này là quá ngắn. Vì sao như vậy? Bởi trong những năm TTCK biến động mạnh, rủi ro thua lỗ vẫn cao. Ngoài ra, mức tăng 1 năm của cổ phiếu mà bạn nắm giữ không cao hơn đáng kể so với đà tăng của Vn-Index thì việc chấp nhận rủi ro để kiếm mức lợi nhuận thấp là không đáng.
Như vậy, thời gian nắm giữ được đánh giá hợp lý và an toàn là từ 3-5 năm. Ví dụ, nếu bạn nắm giữ cổ phiếu MWG trong 5 năm từ 2015-2020, cổ phiếu này mang lại cho bạn tỷ suất sinh lời khủng lên tới 670%.
Xem thêm: Những nhóm cổ phiếu ngành nào sẽ “lên ngôi” trong năm 2022?
4. Những quy tắc nhà đầu tư cổ phiếu dài hạn cần tuân theo
4.1 Cắt lỗ với những cổ phiếu không tốt
Không có gì đảm bảo rằng một cổ phiếu sẽ phục hồi sau một đợt sụt giảm kéo dài và điều quan trọng là phải thực tế về triển vọng của các khoản đầu tư hoạt động kém hiệu quả. Và mặc dù việc thừa nhận cổ phiếu mất giá có thể báo hiệu về mặt tâm lý là thất bại, nhưng không có gì phải xấu hổ khi nhận ra sai lầm và bán bớt các khoản đầu tư để tránh bị thua lỗ thêm.
4.2 Không quan tâm đến diễn biến ngắn hạn nhưng thường xuyên theo dõi biến động thị trường
Khi đã quyết định tham gia đầu tư cổ phiếu dài hạn, việc bạn cần làm là nhìn vào bức tranh toàn cảnh thay vì quá tập trung vào những biến động ngắn hạn. Đừng vì những biến động nhỏ trong chốc lát mà phá vỡ kỷ luật của bản thân và quyết định bán cổ phiếu. Bạn sẽ phải hối hận đấy!
Mặc dù đầu tư cổ phiếu dài hạn không yêu cầu nhà đầu tư quan tâm đến những biến động ngắn hạn nhưng bạn vẫn phải bám sát thị trường để có thể tìm được những mã cổ phiếu đang bị định giá thấp với mức giá hấp dẫn để giải ngân.
4.3 Chọn một chiến lược và gắn bó với nó
Có rất nhiều phương pháp để lọc cổ phiếu từ những huyền thoại đầu tư như: Lọc cổ phiếu theo triết lý của Peter Lynch, Lọc cổ phiếu tăng trưởng theo Philip Fisher, Bộ loc cổ phiếu của Benjamin Graham hay Chọn cổ phiếu theo tiêu chí 4M của Phil Town… Phương pháp nào cũng có ưu điểm và nhược điểm và điều quan trọng là bạn tìm ra được phương pháp nào phù hợp với bản thân và quyết tâm gắn bó với nó.
4.4 Tập trung vào tương lai và duy trì tầm nhìn dài hạn
Huyền thoại Warrent Buffett đã từng nói trong bức thư gửi cổ đông của mình rằng:
“Nếu bạn không sẵn sàng để sở hữu một cổ phiếu trong 10 năm, thì đừng nghĩ về việc sở hữu nó trong 10 phút…”
Khi đã tìm được cổ phiếu đủ tiêu chuẩn để nắm giữ dài hạn hãy kiên nhẫn chờ đợi “trái ngọt” và cố gắng chống lại sự cám dỗ đi lạc khỏi những nguyên tắc của bản thân.
Ngoài ra, ầu tư đòi hỏi phải đưa ra những quyết định sáng suốt dựa trên những điều chưa xảy ra trong tương lai. Dữ liệu trong quá khứ có thể cho biết những điều sắp xảy ra, nhưng điều đó không bao giờ được đảm bảo. Điều quan trọng là phải đầu tư dựa trên tiềm năng trong tương lai chứ không phải kết quả hoạt động trong quá khứ.
4.5 Đa dạng hóa tốt để đầu tư dài hạn thành công
Việc phân bổ danh mục đầu tư của bạn trên nhiều loại tài sản khác nhau cho phép bạn bảo vệ các khoản đặt cược của mình và tăng tỷ lệ cược bạn đang nắm giữ mã đang sinh lời tại bất kỳ thời điểm nào trong khung thời gian đầu tư dài hạn của mình. Ví dụ, trong mỗi lĩnh vực hay nhóm ngành bạn sẽ giữ 1 vài mã thay vì chỉ tập trung vào một ngành nào đó.
4.6 Có cái nhìn rộng mở với những mã cổ phiếu tiềm năng
Nhiều công ty lớn là những công ty gia đình và thiếu nhận thức về thương hiệu, nhưng đó có thể là những khoản đầu tư tốt. Hơn nữa, hàng nghìn công ty nhỏ hơn có tiềm năng trở thành cái tên blue-chip trong tương lai. Trên thực tế, các cổ phiếu vốn hóa nhỏ trong lịch sử đã cho thấy lợi nhuận lớn hơn so với các cổ phiếu vốn hóa lớn.
4.7 Chống lại sự thu hút của cổ phiếu Penny
Một số người nhầm tưởng rằng việc đầu tư vào các cổ phiếu giá rẻ sẽ ít rủi ro hơn. Nhưng cho dù cổ phiếu trị giá 5 đô la giảm xuống 0 đô la hay cổ phiếu 75 đô la cũng vậy, bạn đã mất 100% khoản đầu tư ban đầu của mình, vì vậy cả hai cổ phiếu đều mang rủi ro giảm giá tương tự.
Trên thực tế, các cổ phiếu penny có khả năng rủi ro cao hơn so với các cổ phiếu có giá cao hơn, bởi vì chúng có xu hướng ít bị điều tiết hơn và thường có nhiều biến động hơn.
Xem thêm: Cổ phiếu Penny là gì? 5 rủi ro khi đầu tư cổ phiếu Penny.
5. Lời kết
Trong đầu tư nói chung, việc bạn cần làm là tập trung vào các mục tiêu tài chính của mình và bỏ qua bản chất biến động không ngừng của thị trường cũng như các phương tiện truyền thông.
“You do not need to do extraordinary things to get extraordinary results” (lược dịch: “Bạn không nhất thiết phải làm những việc phi thường mới có được kết quả phi thường” là một trong những bí mật đầu tư nổi tiếng của Warren Buffett – không chỉ là nhà đầu tư dài hạn thành công nhất mọi thời đại mà còn là một trong những nguồn thông thái tốt nhất cho chiến lược đầu tư của bạn.
Những điều không hề phi thường ở đây chính là mua cổ phiếu của những công ty lớn với mức giá hợp lý và nắm giữ nó dài hạn miễn là doanh nghiệp đó vẫn đang hoạt động tốt. Đầu tư cổ phiếu dài hạn có thể không phải hình thức duy nhất để bạn kiếm tiền trên thị trường chứng khoán nhưng chắc chắn là phương thức an toàn và theo thời gian sẽ mang lại lợi nhuận tuyệt vời.
VnRebates – Nơi Trading là NGHỀ